To był rok… Co się wydarzyło w Holandii w 2016 r.?

Temat Dnia

Koniec starego i początek nowego roku to czas podsumowań. Poniżej przegląd najważniejszych niderlandzkich wydarzeń minionych dwunastu miesięcy; ze szczególnym uwzględnieniem tych związanych z Polakami w Holandii. Takie podsumowania oczywiście zawsze są subiektywne, ponieważ co dla jednego jest ważne, dla innego może być mało istotne. Poniższy przegląd nie pretenduje więc do bycia „pełnym”, ale – miejmy nadzieję –choćby częściowo pokazuje, jaki to był rok.      

STYCZEŃ
4 stycznia – Polska na drodze ku dyktaturze? Część holenderskich mediów na początku 2016 roku ostro krytykuje poczynania nowych polskich władz, pisząc o „ultraprawicowym rządzie” i porównując polityków PiS z Putinem. O tym, co rok temu holenderskie gazety pisały o Polsce, przeczytają Państwo TUTAJ.   
13 stycznia – po raz trzeci z rzędu marszałkiem holenderskiego sejmu (Tweede Kamer) zostaje kobieta. Tym razem jest nią Khadija Arib, pochodząca z Maroka członkini lewicowej Partii Pracy (PvdA).
18 stycznia – „bomby testosteronowe” i „seksualny dżihad”, takie m.in. słowa padają w reakcji Geerta Wildersa, lidera antyislamskiej partii PVV, na sylwestrowe wydarzenia w Kolonii, gdzie kobiety zostały zaatakowane przez, jak informowała niemiecka policja, „mężczyzn pochodzenia północnoafrykańskiego” (TUTAJ). O Wildersie, najbardziej znanym holenderskim polityku ostatnich lat, było w 2016 roku głośno jeszcze wiele razy.   
24 stycznia, 1 lutego – Polacy są (politycznie) podzieleni i widać to również w Holandii, np. w Amsterdamie. 24 stycznia demonstruje tu Komitet Obrony Demokracji (TUTAJ), a tydzień później zwolennicy rządu Prawa i Sprawiedliwości (TUTAJ).

LUTY
Noc z 1 na 2 lutego – W tragicznym wypadku samochodowym, do jakiego doszło w Venray (prowincja Limburgia), ginie dwóch Polaków w wieku 23 i 28 lat (TUTAJ).
5 lutego - Niderlandzko-Polska Izba Gospodarcza (NPCC) wyraża zaniepokojenie zmianami wprowadzanymi w Polsce przez rząd Beaty Szydło (TUTAJ).
17 lutego – wynajęcie w Holandii mieszkania coraz droższe, informują organizacje NVM oraz VGM NL (TUTAJ). Wynajem mieszkania albo zakup własnych czterech kątów – to w Holandii kosztuje coraz więcej i trend ten utrzymywał się przez cały 2016 rok.

MARZEC
4 marca – jedno z głośniejszych morderstw tego roku w Holandii. Biznesmen Koen Everink zostaje znaleziony martwy w domu w Bilthoven. Zginął od ciosów nożem, a głównym podejrzanym w tej sprawie jest trener jednego z najlepszych holenderskich tenisistów (TUTAJ).  
18 marca – początek procesu Geerta Wildersa, antyislamskiego polityka i lidera partii PVV, oskarżonego o nawoływanie do nienawiści i dyskryminacji. (O co poszło? Wyjaśnienie TUTAJ).
22 marca – zamachy w Brukseli (TUTAJ). Również w Holandii wzrasta strach przed możliwymi atakami, ale na szczęście w 2016 roku nie doszło tutaj do żadnego wielkiego zamachy terrorystycznego.
24 marca – czarny dzień dla holenderskiego sportu. Umiera Johan Cruijff, najwybitniejszy  niderlandzki piłkarz wszech czasów TUTAJ.    
25 marca – znana sieć holenderskich domów towarowych V&D ogłosiła bankructwo już kilka miesięcy wcześniej, ale wyprzedaż towarów w niektórych filiach nadal trwała. W zamykanym oddziale w Rijswijk w czasie wyprzedaży doszło nawet do… bijatyki walczących o towary klientów (TUTAJ)   

KWIECIEŃ
6 kwietnia – Holendrzy mówią NIE umowie stowarzyszeniowej pomiędzy Unią Europejską a Ukrainą. Ku zaskoczeniu wielu, frekwencja w rozpisanym w tej sprawie referendum przekroczyła 30%, więc uznano je za ważne. Referendum miało tylko charakter „doradczy”, ale dla rządu (popierającego ratyfikację umowy UE-Ukraina) taki wynik oznacza wiele problemów. (TUTAJ)
13 kwietnia – wyrok w sprawie morderstwa byłej minister zdrowia Els Borst. Morderca Bart van U. zostaje skazany na pobyt w zamkniętym zakładzie dla przestępców z problemami psychicznymi. Szczegółowo o tej sprawie pisaliśmy TUTAJ
Noc z 19 na 20 kwietnia – tragiczny wypadek małego autobusu z polskimi pasażerami w miejscowości Biddinghuizen; ginie pochodzący z Polski mężczyzna (TUTAJ).
24 kwietnia – Feyenoord Rotterdam po raz dwunasty w historii zdobywa piłkarski Puchar Holandii, wygrywając w finale 2-1 z FC Utrecht.
25 kwietnia – historia jak z powieści! Prawnik z Lejdy zapisał w spadku cały swój majątek Wiesławowi Myśliwskiemu, wybitnemu polskiemu pisarzowi. (TUTAJ)

MAJ
8 maja – PSV Eindhoven po raz 23. w historii zdobywa piłkarskie Mistrzostwo Holandii. Wicemistrzem zostaje Ajax Amsterdam. (TUTAJ).    
14 maja – Holandia zajmuje 11. miejsce na Eurowizji (Douwe Bob, „Slow down”), zwycięża Ukraina (Jamala, „1944”). Polska na miejscu ósmym (Michał Szpak, „Color of your life”).   
14 maja – w wypadku drogowym w miejscowości Haps, kilkanaście kilometrów na południe od Nijmegen, ginie 39-letni obywatel Polski (TUTAJ).
15 maja – młodziutki Max Verstappen przechodzi do historii holenderskiego sportu i jako pierwszy Holender w dziejach wygrywa wyścig Formuły 1, Grand Prix Hiszpanii.
19 maja – kolejny tragiczny wypadek na holenderskich drogach kosztuje życie 40-letniego Polaka (TUTAJ).  
20 maja – w Holandii wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące papierosów elektronicznych. Co się zmieniło? Odpowiedź TUTAJ
28 maja – czarna seria trwa. W kolejnym wypadku na holenderskich drogach giną obywatele Polski, tym razem 58-letnia matka i jej 28-letnia córka (TUTAJ).

CZERWIEC
7 czerwca – zatrudnieni w holenderskim rolnictwie i ogrodnictwie, w tym liczni pracownicy z Polski, narażeni są na wiele niebezpieczeństw, ostrzega holenderska Inspekcja Pracy (TUTAJ)  
23 czerwca – a jednak Brexit! Nie po raz pierwszy i nie po raz ostatni sondaże okazały się w 2016 roku mylne. Brytyjczycy zdecydowali, że chcą opuścić Unię Europejską, a reszta Europy – w tym Holandia – zastanawia się, co to będzie oznaczać dla przyszłości całego kontynentu. (TUTAJ)  
28 czerwca – za niskie płace, zbyt wysokie opłaty za zakwaterowanie, niewypłacanie nadgodzin, zmuszanie do pracy mimo choroby… Polscy pracownicy w Holandii nadal są często wyzyskiwani, ostrzegają organizacje SOMO i FairWork (TUTAJ).  
29 czerwca – sukces niderlandzkiej dyplomacji. Holandia podzieli się z Włochami w nachodzących latach miejscem w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.  

LIPIEC
5 lipca – początek świetnych dla Biało-Czerwonych Mistrzostw Europy w Lekkoatletyce w Amsterdamie. Polacy wygrywają klasyfikację medalową i wracają ze stolicy Holandii z dwunastoma krążkami, w tym sześcioma złotymi (TUTAJ)
10 lipca – koniec piłkarskich Mistrzostw Europy, które holenderscy reprezentanci oglądali tylko w telewizji. Puchar trafia w ręce Portugalczyków, którzy w ćwierćfinale wyeliminowali Polskę.
14 lipca – cały świat, w tym Holandia, z przerażeniem patrzy na to, co wydarzyło się we Francji. W Nicei terrorysta wjechał ciężarówką w tłum, zginęło 87 ludzi. 
15 lipca – nieudany zamach stanu w Turcji pogłębia podziały w tym kraju, co przekłada się również na większe napięcie w licznej społeczności tureckiej w Holandii (TUTAJ).  
16 lipca – Pokemon Go również w kraju wiatraków i kanałów. Dziś to już trochę zapomniany temat, ale latem tego roku za Pokemonami ganiały miliony posiadaczy smartfonów na całym świecie, w tym w Holandii i w Polsce.
25 lipca – Polacy zatrudnieni w amsterdamskich hotelach są często wyzyskiwani, informują niderlandzkie media (TUTAJ).
27 lipca – tragedia w Goudzie. Policja poinformowała o wyłowieniu z kanału Gouwekanaal ciała 20-letniego obywatela Polski. (TUTAJ).  

SIERPIEŃ
11 sierpnia – Haga chce zostać Europejską Stolicą Sportu (TUTAJ).
17 sierpnia – w miejscowości Bunschoten część mieszkańców oraz lokalni politycy narzekają na przemoc wśród mieszkających tam Polaków. Szczegóły: TUTAJ
21 sierpnia – ostatni dzień Igrzysk Olimpijskich w Rio. Dla Holandii była to udana impreza, choć niektórzy narzekali na „tylko” 19 medali i „dopiero” jedenaste miejsce w klasyfikacji medalowej (TUTAJ).
26 sierpnia - Sąd w Bredzie skazuje 38-letnią Zarinę R. na karę 11 lat pozbawienia wolności. Kobieta zabiła w sierpniu 2013 roku 32-letniego obywatela Polski, Adriana Węckowicza (TUTAJ).  
29/30 sierpnia – po pożarze w Neunen trzy Polki trafiają do szpitala (TUTAJ).

WRZESIEŃ
11 września – wypadek drogowy w Wogmeer, traci życie 31-letni Polak (TUTAJ)   
13 września – holenderski sejm przyjął projekt ustawy, wedle której każda zmarła osoba może być dawcą organów, chyba że za życia zdecydowała inaczej.
19 września – Holendrzy znów kupują mieszkania: w ciągu roku sprzedaż wzrosła o ponad 25%! (TUTAJ).
20 września – „Żyjemy w zamożnym i atrakcyjnym kraju, także w porównaniu z innymi państwami, oraz dysponujemy dobrymi usługami publicznymi, dobrą infrastrukturą i silnym państwem prawa. Mamy wiele powodów do dumy i mamy na czym budować” – mówi król Wilhelm Aleksander w swoim najważniejszym corocznym przemówieniu (TUTAJ).
28 września – to rosyjska rakieta zestrzeliła w lipcu 2014 r. samolot ze 196 holenderskimi pasażerami – do takiego wniosku doszli przedstawiciele prokuratury i policji z Holandii, Australii, Malezji, Belgii i Ukrainy. W tragedii, do której doszło nad wschodnią Ukrainą, zginęło w sumie 298 ludzi. (TUTAJ).  

PAŹDZIERNIK
2 października – w Libii ginie Jeroen Oerlemans, holenderski fotoreporter (TUTAJ)   
3 października – Czarny protest również na ulicach Amsterdamu; około 100 osób protestuje w stolicy Holandii przeciwko projektowi zaostrzenia prawa antyaborcyjnego w Polsce (TUTAJ).
5 października – nagroda Nobla dla holenderskiego chemika Bena Feringi (TUTAJ).  
11 października - cztery strzelaniny, cztery ofiary śmiertelne, czworo rannych; tak krwawego tygodnia nie było w holenderskiej stolicy od dawna. Szczegóły TUTAJ
17 października - groźby, wyzwiska, a nawet próby wymuszania seksu – Polki pracujące w Holandii nierzadko padają ofiarami przemocy na tle seksualnym, informuje fundacja FairWork (TUTAJ)
21 października – Trzej obywatele Rumunii, oskarżeni o śmiertelne pobicie 32-latka w tzw. dzielnicy czerwonych latarni w Amsterdamie, zostali przekazani holenderskiemu wymiarowi sprawiedliwości (TUTAJ).
24 października – telewizja RTL rezygnuje z pokazywania tradycyjnego „Czarnego Piotrusia”, pomocnika Sinterklaasa (rodzaj św. Mikołaja), co jest jednym z wielu wydarzeń w corocznej gorącej debacie na temat tego, czy postać Zwarte Piet ma charakter rasistowski. O co w tej debacie chodzi, wyjaśnialiśmy w tym tekście: TUTAJ   
31 października – zapadła decyzja o podniesieniu w 2022 r. wieku emerytalnego w Holandii do 67 lat i 3 miesięcy

LISTOPAD
9 listopada – największa polityczna niespodzianka roku, w którym niespodzianek nie brakowało: Donald Trump pokonuje Hilary Clinton i to ten kontrowersyjny biznesmen będzie następnym prezydentem Stanów Zjednoczonych. Dla wielu ludzi na całym świecie, w tym w Holandii, to zaskoczenie i źródło niepokoju. To „historyczne zwycięstwo” czy tryumf „kłamstw, seksizmu i wyzwisk”? Holenderscy politycy są w tej kwestii podzieleni: TUTAJ
10 listopada – kara więzienia za wyzysk Polaków. Geert V., były dyrektor Prime Champ, firmy zajmującej się uprawą pieczarek, zostaje skazany na karę dwóch lat pozbawienia wolności w związku z wyzyskiem pracowników z Polski. Skazano także inne osoby; więcej na ten temat tutaj: TUTAJ
13 listopad – Polacy to w Holandii najpracowitszy naród, wynika z danych ministerstwa spraw społecznych (TUTAJ)
18 listopada – 29-letnia Polka mieszkająca w Limburgii, oskarżona o zabicie byłego partnera (również Polaka) skazana przez sąd w Roermond na karę 9 lat więzienia (TUTAJ)
19 listopada – Coraz mniej Polaków chce pracować w holenderskich szklarniach, informują niderlandzkie media (więcej na ten temat: TUTAJ)
19 listopada – podczas uroczystej gali ogłoszono laureatów konkursu Polak Roku 2016 (Polonus). Zwycięzcy zostali wybrani w kategoriach: Kariera, Biznes, Nauka i Technika, Młody Polak Sukcesu, Kultura, Honorowy Polonus, Nagroda Publiczności oraz Specjalna Nagroda Kapituły. Oto laureaci: TUTAJ
21 listopad – Polacy przyjeżdżają do Holandii za pracą, głównie z województw na zachodzie Polski, a gminami, w których osiedla się relatywnie najwięcej Polaków są Zeewolde, Westland i Zundert – Główne Biuro Statystyczne CBS publikuje ciekawy raport na ten temat; szczegóły (w języku polskim) TUTAJ.
26 listopad – „Holenderska gospodarka znów zaczęła się szybko rozwijać”, cieszy się holenderski minister finansów (TUTAJ). Coraz więcej danych makroekonomicznych zaczyna wskazywać, że holenderska gospodarka kryzys ma już za sobą.
30 listopad – jak chłodno! To był najzimniejszy listopad w Holandii od 1998 roku: TUTAJ 

GRUDZIEŃ
2 grudnia – „Polacy w Holandii często czują się obywatelami drugiej kategorii”, usłyszeli widzowie „Nieuwsuur”, popularnego programu informacyjnego niderlandzkiej telewizji publicznej. Holenderscy dziennikarze przyjrzeli się problemowi dyskryminacji Polaków w Holandii, a do jakich doszli wniosków można przeczytać TUTAJ
6 grudnia – mieszkańcy Holandii masowo zaciągają kredyty hipoteczne, poinformowała organizacja HDN (TUTAJ)
9 grudnia – wyrok w procesie Wildersa, szefa partii PVV. „Winny, ale kary nie będzie”, zdecydowali sędziowie. „Nigdy nie zamilknę i nigdy nie będziecie mnie w stanie zatrzymać”, odpowiada im lider PVV (TUTAJ).     
14 grudnia – Kryzys gospodarczy w Holandii to już przeszłość? Kolejne wskaźniki pokazują, że tak (szczegóły: TUTAJ)
19 grudnia – zamach terrorystyczny na świąteczny jarmark w centrum Berlina. Ginie 12 osób, w tym polski kierowca ciężarówki. Pochodzący z Tunezji zamachowiec zostaje kilka dni później zastrzelony we Włoszech. Zanim jednak trafił do Włoch, pojawił się najprawdopodobniej również w Holandii, na dworcu w Nijmegen (TUTAJ).   
23 grudnia – antyislamska oraz niechętna imigrantom oraz Unii Europejskiej partia PVV Geerta Wildersa prowadzi w sondażach (TUTAJ). A wybory parlamentarne, zaplanowane na 15 marca 2017 r., coraz bliżej.
25 grudnia – tragiczna wiadomość z Rotterdamu: w pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia zmarł trzyletni chłopczyk z Polski. Znajoma rodziny zorganizowała zbiórkę pieniędzy na transport ciała do ojczyzny – pieniądze szybko zebrano (TUTAJ).  
30 grudnia – władze 77 holenderskich gmin wprowadziły na sylwestra zakaz odpalania fajerwerków w niektórych miejscach, poinformowały niderlandzkie media (TUTAJ)

31.12.2016 Łukasz Koterba, Niedziela.NL