Temat dnia, Holandia: „Koniec z wyzyskiem obcokrajowców przez nieuczciwe agencje”. Powstanie system certyfikatów

Temat Dnia

- Widzimy, że nadal wiele agencji pośrednictwa pracy wyzyskuje zagranicznych pracowników. To nie jest godne Holandii i tak być nie powinno - powiedziała minister polityki społecznej Karien van Gennip.

Zbyt wysokie opłaty za zakwaterowanie, fatalne warunki mieszkaniowe, wielogodzinna praca sześć czy siedem dni w tygodni, system „kar” za rzekome przewinienia (brudna kuchnia, wizyta znajomego itp.), za niskie płace, niepłacenie za nadgodziny, groźby i zastraszanie…

Polacy i inni zagraniczni pracownicy, zatrudnieni w Holandii, nieraz padają ofiarą bezwzględnych praktyk, a władze nie długo nie miały narzędzi lub ochoty, by z tym odpowiednio walczyć - opisują już od lat polskie i holenderskie media.

„Polacy wyzyskiwani w Holandii”, opisuje dziennik „NRC”

Holandia: Polscy pracownicy nocowali na paletach w magazynie. „Gorzej niż bydło”

W końcu ma się to naprawdę zmienić, zapewnia holenderki rząd. Ministerstwo polityki społecznej i pracy przygotowało zmiany w przepisach, które mają do tego doprowadzić. Jedną z najważniejszych zmian ma być wprowadzenie systemu certyfikatów w sektorze pośrednictwa pracy.

Dziś otwarcie biura pośrednictwa w Holandii jest bardzo proste. W efekcie w Holandii działa sporo nieuczciwych pośredników pracy, nieprzestrzegających zasad dotyczących np. wysokości wynagrodzeń czy warunków zakwaterowania, a pracownicy nieraz padają ofiarami wyzysku. Dotyczy to w szczególności obcokrajowców, np. pracowników z Polski.

Holandia: Wyzysk pracowników? „Sprawcy bezkarni, ofiary bez pomocy”

Niestety na wprowadzenie tego systemu przyjdzie jeszcze trochę poczekać. Ma on wejść w życie dopiero na początku 2026 r. Od wtedy do prowadzenia agencji pośrednictwa pracy w Holandii potrzebne będzie uzyskanie specjalnego certyfikatu. Uzyskać go będą mogły tylko niekarane osoby, które zobowiążą się przestrzegać szeregu zasad dotyczących praw pracowniczych i zakwaterowania.

Agencje, chcące uzyskać certyfikat, będą musiały też wpłacić 100 tys. euro kaucji. Co roku będą w nich przeprowadzane kontrole, a w przypadku naruszenia zasad, kaucja może (częściowo) przepaść. Biura pośrednictwa pracy będą musiały też regularnie wykazywać, że wypłacają zatrudnionym należyte wynagrodzenia oraz płacą wszystkie podatki.

Firmy wynajmujące pracowników za pośrednictwem agencji będą mogły współpracować jedynie z agencjami, posiadającymi certyfikat. Rejestr agencji posiadających takie certyfikaty ma być publicznie dostępny. Agencje pośrednictwa pracy będą mogły zwracać się o przyznanie certyfikatu już przed początkiem 2026 r. Ministerstwo chce, by zrobiły to przed 1 lipca 2025 r., a okres do końca 2025 r. ma być okresem przejściowym.

Holandia: Koniec z nieuczciwymi agencjami pracy? „Od 2025 r. ważna zmiana”

- Wciąż zbyt często imigranci zarobkowi są w Holandii traktowani jako obywatele drugiej kategorii. Są kwaterowani w złych warunkach i pracują w niebezpiecznych miejscach, bez właściwych umów o pracę. Nieuczciwe agencje pośrednictwa pracy wykorzystują ich słabą pozycję i dobrze na tym zarabiają - powiedziała Van Gennip.

- W wyniku tych zmian w prawie agencje będą musiały dbać o personel. To poprawi pozycję imigrantów zarobkowych, a konkurencja na rynku agencji będzie uczciwsza - dodała, cytowana na stronie internetowej ministerstwa polityki społecznej i pracy.

Minister Van Gennip przyznała, że wprowadzenie tego systemu dla części przedsiębiorców, prowadzących agencje pośrednictwa pracy lub korzystających z ich usług, może być bolesne i kosztowne. Taki krok jest jednak konieczny, by zwalczyć nieprawidłowości w tej branży. W ciągu pięciu lat od wprowadzenia tego systemu ma on być poddany ocenie.

Pani minister zapowiada też zwiększenie nakładów na Inspekcję Pracy. Zatrudnienie w tym urzędzie ma się zwiększyć o 90 etatów. Dzięki temu Inspekcja będzie mogła lepiej kontrolować, czy agencje pracy aktywne na rynku będą miały nowy certyfikat oraz czy firmy „wynajmujące” pracowników będą korzystać wyłącznie z agencji posiadających te certyfikaty.

Obecnie w Holandii działa około 15 tys. agencji pośrednictwa pracy. Na podstawie ankiety przeprowadzonej na zlecenie rządu ministerstwo przewiduje, że o certyfikat może się ubiegać od 14 tys. do 19,5 tys. agencji pośrednictwa pracy.

We wtorek ministerstwo przekazało projekt zmian w prawie dotyczących tej kwestii holenderskiemu parlamentowi. „Wcześniej podejmowane działania wymierzone w nieuczciwe agencje pośrednictwa pracy nie przyniosły wystarczających efektów. Najwyższy czas, by już nie było takich nieprawidłowości”, przyznała we wstępie listu do parlamentarzystów pani minister.

Temat dnia: „Każdy zagraniczny pracownik powinien mieć własny pokój”

Zmiany w prawie zaproponowane przez ministerstwo to reakcja na raport opublikowany w 2020 r. przez specjalny zespół ds. zagranicznych pracowników. Celem pracy zespołu było zaproponowanie rozwiązań, mających poprawić warunki życia i pracy imigrantów zarobkowych. To właśnie Emile Roemer, szef tego zespołu, proponował wprowadzenie systemu certyfikatów dla agencji pośrednictwa pracy.

Temat Dnia, Holandia: „To nie są obywatele drugiej kategorii”. Sytuacja zagranicznych pracowników się poprawi?

Warto też przypomnieć, że na początku tego roku ministerstwo spraw społecznych przygotowało inny projekt zmian w prawie (np. karnym) dotyczącym zwalczania wyzysku pracowników. W projekcie znalazło się pojęcie „poważnego szkodzenia” (ernstige benadeling) pracownikom, co można uznać właśnie za wyzysk.

Temat dnia, Holandia: Wreszcie! Będą kary za wyzysk zagranicznych pracowników

- Chodzi na przykład o sytuacje, w których agencje pośrednictwa pracy sprowadzają do Holandii imigrantów zarobkowych, którzy muszą następnie spać na drewnianych łóżkach piętrowych, bez dostępu do łazienki. To jest właśnie „poważne szkodzenie” - mówiła w marcu Van Gennip, cytowana przez portal nos.nl.

Inne przykłady „poważnego szkodzenia” pracownikom to np. niewypłacanie wynagrodzenia za nadgodziny, odbieranie pracownikom paszportu czy kwaterowanie pracowników np. w magazynach i szopach, niespełniających odpowiednich warunków.

Jak dotąd takimi sprawami zajmowała się głównie Inspekcja Pracy, nakładająca przeważnie niezbyt wysokie grzywny. Jeśli nowe przepisy wejdą w życie, to tego rodzaju wyzysk ma być traktowany jako przestępstwo i będzie ścigany na podstawie kodeksu karnego. Sprawcom wyzysku ma zatem grozić odpowiedzialność karna.

W maju tego roku projektem ustawy w tej sprawie zajęła się Rada ds. Sądownictwa, która zasugerowała szereg poprawek i dalsze prace nad tym projektem.

11.10.2023 Niedziela.NL // fot. BongkarnGraphic, Tajlandia / Shutterstock.com

(łk)