Temat dnia. Holandia: Kto, kiedy i czym? Holenderska strategia szczepień przeciwko koronawirusowi

Temat Dnia

Pandemia koronawirusa już od roku zbiera śmiertelne żniwo, a miliony ludzi na całym świecie czekają na zniesienie obostrzeń. To właśnie masowe szczepienia przeciwko koronawirusowi mają umożliwić upragniony „powrót do normalności”, przekonują eksperci. Jak zatem wygląda holenderska strategia szczepień?

Holandia była jednym z ostatnich państw Unii Europejskiej, które rozpoczęły realizację programu szczepień przeciwko COVID-19. W wielu państwach UE pierwsze dawki podano już pod koniec grudnia 2020 r. W

Holandii szczepienia rozpoczęły się oficjalnie dopiero 6 stycznia 2021 r., a początkowo zakładano, że stanie się to jeszcze później, bo 8 stycznia.

Powolne tempo szczepień

Fakt, że holenderski rząd nie był w stanie wcześniej rozpocząć szczepień, spotkał się z ostrą krytyką. Więcej na ten temat:

Holandia zacznie szczepienia jako ostatnia w UE. „Odpowiedzialna strategia” czy „powód do wstydu”?

Jak na razie tempo szczepień nie jest imponujące. Z rządowych szacunków wynika, że do 10 lutego w Holandii wykorzystano 660 tys. szczepionek. Do tej liczby wlicza się zarówno pierwsze, jak i drugie dawki. Są to szacunkowe dane, gdyż informacje z punktów szczepień na temat dokładnej liczby wykorzystanych dawek trafiają do centralnego systemu z opóźnieniem. Do 10 lutego takich oficjalnie potwierdzonych szczepień było 490 tys. Szacuje się jednak, że do tego czasu podano o około 170 tys. dawek więcej.

Na stronie internetowej statista.com znajdziemy porównanie tempa szczepień w poszczególnych krajach Europy. Uwzględniono tu dawki podane do 7 lutego. Holandia znajduje się w dolnej części rankingu. Do 7 lutego zaszczepiono w kraju wiatraków jedynie 2,42% populacji. Tylko Rosja, Bułgaria, Łotwa i Chorwacja wypadały gorzej.

Europejskimi liderami szczepień przeciwko COVID-19 są Wielka Brytania (18,45%), Malta (8,51%), Serbia (8%) i Dania (5,76%), wynika z danych zebranych przez statista.com. Polska jest na 11. miejscu (4,38%) i wyprzedza m.in. Niemcy (3,9%) czy Francję (3,11%).

Już pod koniec stycznia tempo szczepień w Polsce było szybsze niż w Holandii. Więcej na ten temat:

Holandia/Polska: W Polsce zaszczepiono przeciwko koronawirusowi 4,5 razy więcej osób niż Holandii

Kolejność szczepień: grupy priorytetowe do końca kwietnia

Jako pierwsi szczepienia otrzymali w Holandii pracownicy domów spokojnej starości oraz medycy „z pierwszej linii frontu” walki z pandemią, a więc np. zatrudnieni na oddziałach COVID-owych i oddziałach intensywnej terapii oraz pracujący w karetkach. To właśnie te osoby zaczęto szczepić od 6 stycznia.

Od końca stycznia szczepieni są lekarze pierwszego kontaktu oraz mieszkańcy domów spokojnej starości, ośrodków dla osób niepełnosprawnych i zamkniętych zakładów psychiatrycznych.

Od 25 stycznia zaczęto zapraszać do szczepień także najstarszych seniorów (w wieku co najmniej 90 lat), będących w stanie samodzielnie lub z pomocą bliskich dotrzeć do punktu szczepień. Od 1 lutego takie zaproszenia otrzymują seniorzy w wieku 85-89 lat (ale tylko ci „mobilni”, czyli będący w stanie dotrzeć do punktu szczepień).

Od początku marca szczepieni będą też seniorzy, którzy nie są w stanie o własnych siłach dotrzeć do punktu szczepień. Również w tym przypadku kolejność szczepień będzie ustalana na podstawie wieku: od najstarszych do najmłodszych seniorów. Dolną granicą jest 60 lat. Osoby takie będą szczepione np. u siebie w domu.

Od początku marca prawo do szczepionki będą też miały osoby przewlekle chore z grupy wiekowej 18-60 lat.

W lutym, marcu i kwietniu kontynuowane będą szczepienia wybranych grup pracowników medycznych. Od maja szczepieni będą wszyscy pozostali pracownicy służby zdrowia.

Reszta społeczeństwa – od maja?

Pozostali dorośli mieszkańcy Holandii, a więc ludzie w wieku 18-60 lat, którzy nie należą do priorytetowych grup pracowników medycznych i nie mają przewlekłych schorzeń, szczepieni będą od początku maja.

Oczywiście to tylko założenia, które mogą ulec zmianie. Sytuacja jest bardzo dynamiczna, podkreśla holenderski rząd. Niedawno mieliśmy np. do czynienia z czasowym wyhamowaniem tempa szczepień, bo producenci nie dostarczyli na czas zamówionej liczby dawek. Niewykluczone, że do takich sytuacji będzie dochodzić także w nadchodzących miesiącach.

Z drugiej strony można się też spodziewać pozytywnych wiadomości. Być może wkrótce zarejestrowane zostaną kolejne szczepionki, co może przyspieszyć tempo szczepień.

W piątek 12 lutego Europejska Agencja Leków rozpoczęła proces oceny kolejnej szczepionki, tym razem producenta CureVac. Jeśli zostanie ona zarejestrowana, to w drugim kwartale tego roku do Holandii trafić ma 2,3 mln dawek tej szczepionki.

Rodzaje szczepionek

Jak dotąd w Holandii podawano szczepionki producentów BioNTech/Pfizer oraz Moderna. Od piątku 12 lutego stosowane są też szczepionki AstraZeneca.

Podobnie jak w przypadku BioNTech/Pfizer i Moderny należy podać dwie dawki tej szczepionki. Drugą dawkę szczepionki AstraZeneca należy podać w ciągu 4-12 tygodni od podania pierwszej.
W pierwszym kwartale 2021 r. do Holandii trafi 1,4 mln dawek szczepionki AstraZeneca. Początkowo zakładano, że będzie ich aż 4,5 mln, ale ze względu na problemy z produkcją liczbę tę znacząco zmniejszono, informuje portal nos.nl.

Aby przyspieszyć tempo szczepień, holenderski rząd zdecydował, że od początku lutego okres pomiędzy podaniem pierwszej i drugiej dawki szczepionki BioNTech/Pfizer wyniesie nie trzy, ale sześć tygodni. Podjęto również decyzję o zmniejszeniu o 50% liczby szczepionek trzymanych w zapasie (jako drugie dawki). Dzięki temu więcej osób szybciej dostanie pierwszą dawkę.

Jak umówić się na szczepienie?

Aby umówić się w Holandii na szczepienie, trzeba najpierw dostać list z zaproszeniem od Państwowego Instytutu Zdrowia RIVM (lub placówki medycznej w przypadku pracowników służby zdrowia). W liście podany jest numer telefonu do ośrodka GGD, pod który należy zadzwonić, aby umówić się na szczepienie.

Tylko osoby, które otrzymały listowne zaproszenie do szczepienia, powinny dzwonić pod ten numer. Bez otrzymania tego listu nie można się w Holandii umówić na szczepienie, podkreśla ministerstwo zdrowia.

Szczepienia w Holandii odbywają się w specjalnych punktach szczepień przy ośrodkach GGD, w przychodniach lekarzy pierwszego kontaktu, a w przypadku mieszkańców zamkniętych ośrodków (np. dla seniorów czy niepełnosprawnych) – w tych ośrodkach. Na początku lutego istniały 32 punkty szczepień GGD, na początku kwietnia ma ich być już około 100, zakłada holenderski rząd.

12.02.2021 Niedziela.NL // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)