Słowo dnia

To jedno z najpopularniejszych warzyw w holenderskich supermarketach. Mowa o ijsbergsla, czyli sałacie lodowej.

Ogólne określenie sałaty to w języku niderlandzkim sla. Słowo to jest rodzaju męskiego, więc łączy się z rodzajnikiem określonym de. Mówiąc więc o konkretnej sałacie, powiemy de sla.

IJs to w niderlandzkim lód, a berg to góra. Jak łatwo odgadnąć, słowo ijsberg oznacza więc górę lodową. Dosłownie ijsbergsla to zatem „sałata góry lodowej”. W języku polskim nazywamy ją po prostu sałatą lodową. Także w niderlandzkim nazywa się ją czasem ijssla, co oznacza właśnie sałatę lodową.

Warzywo to jest przeważnie koloru jasnozielonego (lichtgroen), a jej listki (bladeren) czasem są lekko przejrzyste (doorzichtig). Listki zazwyczaj dosyć mocno do siebie przylegają, tworząc zwartą, zamkniętą główkę (gesloten krop).

Sałata lodowa zyskała na popularności na przełomie XIX i XX w. w Stanach Zjednoczonych. By zachować świeżość była tam transportowana z jednego wybrzeża na drugie przysypana górami lodu - i stąd właśnie wzięła się jej nazwa. Obecnie jest częstym składnikiem wielu sałatek.

Jeśli słowo ijsberg jest np. na początku zdania i piszemy je dużą literą, to wtedy w niderlandzkim także „j” będzie duże. Będziemy więc mieć IJsbergsla, a nie Ijsbergsla.

Litery „ij” tworzą w niderlandzkim jedną głoskę i w takich wyrazach jak choćby ijs, ijsberg czy ijsbergsla traktowane są jako jedna całość. Jeśli więc jedna z tych liter jest duża (bo znajduje się np. na początku zdania), to i druga taka będzie. Stąd więc np. rzeka het IJ w Amsterdamie, IJstijdvak (Epoka lodowcowa) czy właśnie IJsbergsla. Normalnie w zdaniu ijsbergsla piszemy jednak małą literą (podobnie jak ijstijdvak), ale już het IJ zawsze piszemy wielkimi literami (bo to nazwa własna).

Wymowę słowa ijsbergsla znajdziemy TUTAJ.

Więcej słów dnia

---

28.01.2025 Niedziela.NL // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)

< Poprzednia		Następna >