Holandia, Temat dnia: „Stały kontrakt” dopiero po 3 latach? Rząd przedstawił projekt zmian w prawie pracy

Praca i kariera

Holenderskie ministerstwo spraw społecznych planuje szereg zmian w prawie pracy. Ich efektem ma być to, że „stałe umowy będą mniej stałe, a elastyczne formy zatrudnienia mniej elastyczne”, opisuje dziennik „AD”.

Minister pracy Wouter Koolmees przesłał do niderlandzkiego sejmu Tweede Kamer pakiet propozycji zmian prawa, mających w jego opinii zreformować rynek pracy. Pakiet nosi nazwę „Zrównoważony rynek pracy”, ale według krytyków, na przykład z opozycji, związków zawodowych i z niektórych organizacji pracodawców, będzie miał efekt odwrotny do zamierzonego.

Stałe kontrakty mniej stałe?

W przypadku osób zatrudnionych na czas nieokreślony (tzw. stały kontrakt) ministerstwo chce ułatwić pracodawcom zwalnianie takich osób. Obecnie szef, chcący się pozbyć pracownika ze stałym kontraktem, musi wskazać przed sądem konkretny i poparty dowodami powód, opisuje portal taxence.nl.

Wedle nowych przepisów pracodawca będzie mógł zwolnić stałego pracownika także „za całokształt”, bez podawania jednego wyraźnego i popartego twardymi dowodami powodu. Sąd pracy będzie mógł jednak w takiej sytuacji nakazać pracodawcy wypłacić zwalnianemu pracownikowi o połowę wyższą odprawę.

Aby zachęcić przedsiębiorców do zatrudniania ludzi na stałe, ministerstwo chce, by składki na ubezpieczenie społeczne ww-premie (ubezpieczenie od bezrobocia) opłacane przez pracodawców były w przypadku umów czasowych wyższe niż w przypadku umów stałych. Wydłużony ma też zostać okres próbny (z trzech do pięciu miesięcy), w trakcie którego szef będzie mógł bez podawania powodu rozwiązać kontrakt z nowo zatrudnioną osobą.

Czasowe kontrakty przez trzy lata?

Zmiany proponowane przez ministerstwo dotyczą również osób z umowami na czas określony i z innymi tzw. elastycznymi formami zatrudnienia. Minister Koolmees chce wydłużyć okres, po jakim pracodawca musi zaoferować pracownikowi tymczasowemu umowę na czas nieokreślony. Obecnie jest tak po dwóch latach czasowych kontraktów, a w przyszłości ma tak być dopiero po trzech latach. Oznacza to powrót do dawnego rozwiązania (to poprzedni rząd wydłużył ten okres do trzech lat).

Inna ważna zmiana dotyczy minimalnego okresu, jaki musi upłynąć pomiędzy dwoma seriami czasowych kontraktów. Obecnie jest tak: jeśli ktoś przepracował w danej firmie dwa lata na umowach czasowych, to pracodawca może mu zaoferować kolejny czasowy kontrakt po sześciomiesięcznej przerwie. Nowe rozwiązanie zakłada, że w niektórych sytuacjach wystarczą tylko trzy miesiące takiej przerwy. Szczegółowe zasady regulujące tę kwestię mają znaleźć się w układach zbiorowych pracy (tzw. cao) poszczególnych branż, informuje taxence.nl.

Inna planowana zmiana dotyczy prawa do odpraw. Obecnie pracownicy czasowi mogą się o nie ubiegać jedynie po przepracowaniu co najmniej dwóch lat u tego samego pracodawcy. W przyszłości takie prawo ma przysługiwać od początku zatrudnienia, opisuje „AD”.

„Jeszcze większa niepewność pracownika”

Proponowane przez ministerstwo zmiany spotkały się z ostrą krytyką, np. ze strony opozycyjnej Partii Socjalistycznej SP czy Partii Pracy PvdA. Według socjalistów rząd zamiast zrównoważyć rynek pracy szykuje atak na prawa pracownicze.

– Od pierwszego rządu premiera Marka Rutte [2010 r.] doszło do olbrzymiego wzrostu liczby ludzi z niepewnymi formami zatrudnienia. Co miesiąc osoby te żyją w niepewności, czy będą mieć wystarczająco wiele godzin pracy, by opłacić rachunki i czy w ogóle nie stracą zatrudnienia – dziennik „AD” cytuje Barta van Kenta, posła SP.

Także związek zawodowy FNV bardzo źle ocenił proponowane przez rząd zmiany. – Ta ustawa jeszcze bardziej zakłóci równowagę na rynku i relacje na linii pracownik-pracodawca.

Pracodawcy wykorzystują coraz więcej konstrukcji prawnych, które przerzucają całe ryzyko na pracowników – powiedziała wiceprzewodnicząca FNV, Kitty Jong.

Według FNV proponowane zmiany ułatwią przedsiębiorcom zwalnianie pracowników. – Wielu ludzi już teraz ma niepewne zatrudnienie, a liczba spraw w sądzie pracy wzrośnie, bo powstanie większa niejasność co do możliwych powodów zwolnienia. To dla nikogo nie jest dobre. Naprawdę nie wiemy, jak te zmiany mają się przełożyć na zwiększenie liczby stałych kontraktów – powiedziała Jong, cytowana przez portal servicemanagment.nl.

Ogrodnicy i rolnicy: pracownicy sezonowi „podrożeją”

Także Raad van State, najważniejszy niezależny organ doradczy holenderskiego rządu, odniósł się krytycznie do projektu ministerstwa. Według Raad van State nowe przepisy najmocniej uderzą w osoby, których pozycja na rynku pracy już teraz jest słaba. Poza tym zmiany wcale nie przełożą się na zmniejszenie różnic w prawach i obowiązkach pracowników z umowami na czas nieokreślony a ludźmi z elastycznymi formami zatrudnienia.

Co ciekawe, także niektórym pracodawcom projekt ustawy się nie spodobał. Według organizacji LTO Nederland, zrzeszającej holenderskie firmy sektora rolniczego i ogrodniczego, jeśli nowe rozwiązania wejdą w życie, przełożą się na wzrost kosztów zatrudniania pracowników sezonowych o 7,5%.

Będzie tak, ponieważ składka na ubezpieczenie społeczne ww-premie opłacana przez pracodawców będzie w przypadku umów czasowych znacznie wyższa, argumentuje LTO Nederland.

Również przyznanie pracownikom czasowym prawa do odprawy już od pierwszego dnia zatrudnienia będzie oznaczać dodatkowe koszty dla przedsiębiorców branży rolniczej i ogrodniczej, zatrudniających wielu pracowników sezonowych.

- Obawiamy się, że w efekcie tych przepisów z Holandii zniknie wiele upraw szparagów, truskawek i warzyw – powiedział Marc Calon, przewodniczący LTO Nederland.

Na razie propozycje ministerstwa to tylko plany na przyszłość. Biorąc pod uwagę krytykę z tak wielu stron, można się spodziewać, że w trakcie prac w parlamencie przynajmniej część z tych propozycji zostanie zmienionych, poprawionych lub wycofanych.

09.11.2018 ŁK Niedziela.NL