Ciepłe myśli na holenderską niedzielę: Niderlandzki dla zainteresowanych, (cz.152)

Ciepłe myśli

Ciepłe myśli na holenderską niedzielę, czyli cykliczne spotkania przy porannej kawie

Agnieszka Steur

Niderlandzki dla zainteresowanych

Zastanawiałam się, o czym dziś napisać. Pierwsze, co przychodzi mi do głowy, to przedstawienie krótkiej relacji z życia w czasie pandemii, ale wydaje mi się, że muszę od tego odpocząć. Za dużo i za bardzo wszędzie. Tak naprawdę nic się nie zmienia, więc może lepiej rozejrzeć się wkoło i znaleźć inny temat? Może coś pozytywnego albo zabawnego? Albo i jedno i drugie? Po krótkim namyśle postanowiłam, że napiszę kilka słów o języku niderlandzkim. Pewnie zapytają Państwo, jak pisać o języku, aby było pozytywnie i zabawnie? To prawda, to nie jest proste, ale mimo wszystko spróbuję.

Dziś opiszę kilka bardzo krótkich niderlandzkich słów.

Poznawanie innych języków, to również poznawanie mieszkańców. Często, gdy czytam artykuły o języku mam wrażenie, że językoznawcy to w jakimś sensie również psycholodzy i socjolodzy. No, bo przecież nie można oddzielić języka od natury osób, które się nimi posługują

Dlaczego o tym wspominam? Każdy, kto poznał Holendrów, wie, że są to osoby, które jeśli muszą się wypowiedzieć, robią to krótko, zwięźle i na temat. To nie są długie przemowy a raczej telegraficzne wiadomości.

Ta cecha jest wyjątkowo cenna, szczególnie, gdy nie ma się czasu zastanawiać, co mówiący tak naprawdę ma na myśli i co usiłuje nam przekazać. Myślę, że w tych „skondensowanych przekazach” Holendrzy osiągnęli mistrzostwo świata. Dziś chcę opowiedzieć o kilku słówkach, które mówią wiele a wypowiedzenie ich to moment - są niczym westchnięcia. Westchnięcia, które mówią dobitnie, co wzdychający ma na myśli.

Słowa, o których dziś chcę opowiedzieć po pierwsze są bardzo krótkie (dwu- trzyliterowe) po drugie są to powtórki … o czyli może istnieje jeszcze możliwość skrócenia wypowiedzi?

Zacznijmy od wyrażenia „he he”. Co ono oznacza? Używa się go zazwyczaj w chwili, gdy odczuwamy ulgę. Na przykład skończyliśmy jakiś ważny artykuł, stawiamy ostatnią kropkę i dodajemy „he he” – ulga.

„Ja ja” jest podobne do naszego „tak, tak” lub „dobra, dobra”, oznacza, że nie wierzymy naszemu rozmówcy, mimo że używamy podwójnego potwierdzenia.

„Ho ho” – nie, to nie jest zawołanie św. Mikołaja, mimo, że brzmi tak samo. „Ho ho” oznacza, poczekaj chwilę, zatrzymaj się, zastanów.

„Zo zo” – ojej! To jest dopiero trudne do przetłumaczenia na język polski. Angielskojęzyczne osoby tłumaczą to, jako „well well well”, ale jak to ubrać w naszą ojczystą mowę? Może coś w stylu: „No, proszę, proszę!”. Mówimy to, gdy jesteśmy pod wrażeniem. Ktoś coś zrobił, osiągnął.

„Poe poe”, wymawiane „pu pu” – to możemy użyć dwojako. Z jednej strony jest to westchnięcie, gdy jesteśmy zmęczeni. Przyniosłam do kuchni pełne zakupów torby, ręce od ciężarów nieco mi się wydłużyły, w takiej sytuacji mogę sobie jęknąć „poe poe”. Ale jeśli wypowiemy te słówka z nutką uznania w głosie, oznaczać to będzie takie średnio umiarkowane uznanie. Z premedytacją napisałam „średnio umiarkowane”, ponieważ jeśli będziemy mieć tego uznanie jeszcze trochę mniej powiemy „nou nou”, które wymawia się „nał nał”.

Sprawa „nou nou” nie jest jednak tak prosta. Mówimy to, gdy jesteśmy pod wrażeniem, ale jeśli powiemy to z nutką agresji w głosie, będzie oznaczać, że ktoś musi przestać robić coś, co właśnie robi.

Niuanse między „zo zo”, „poe poe” i „nou nou” czują tylko rodowici Holendrzy.

Bardzo lubię zwrot „kom kom”, który oznacza, że nie jest tak źle. To pocieszenie. Najczęściej chcemy tym podnieść kogoś na duchu.

Wymieniłam kilka zwrotów w języku niderlandzkim, które są podwojeniami, na koniec chciałabym jeszcze podać przykład potrojenia, który mówi tak wiele. „Man man man” – mówimy, gdy mamy już całkiem czegoś dość i niedowierzamy, że coś wydarzyło się właśnie tak, jak się wydarzyło.

Nauka języków to również świetna zabawa!

Widzimy się za tydzień... przy porannej kawie.

Agnieszka

06.09.2020 Niedziela.NL

(as)