Holenderskie mikołajki (Ciepłe myśli ... cz.217)

Święta

Ciepłe myśli na holenderską niedzielę, czyli cykliczne spotkania przy porannej kawie

Agnieszka Steur


Holenderskie mikołajki

Dzieci w Holandii doczekały się tego ważnego dnia. Dziś wszystkie maluchy wreszcie odwiedzi Mikołaj. Muszą jeszcze chwilę poczekać. Święty przyjdzie dopiero wieczorem.

Już kilka tygodni temu napisałam kilka słów na temat tradycji związanych z tym dniem. Wtedy Mikołaj przypłyną do Holandii z ciepłej Hiszpanii, gdzie mieszka przez cały rok. Wspomniałam wtedy, że z tym dniem wiąże się mnóstwo tradycji, z których większość jest typowo niderlandzka i nie jest znana poza granicami tego kraju. Tradycji jest tak wiele, że jeden niedzielny artykuł to nie dość, by o wszystkich napisać. Teraz zastanawiam się, czy dwa wystarczą. Chyba nie.

Wspomniałam już o tym, że Mikołaj do Holandii przybywa kilka tygodni przed swoimi urodzinami i podróżuje po kraju. Napisałam już o zmieniającej się tradycji Piotrusiów. Nie wspomniałam za to o koniu Mikołaja. Święty od zawsze podróżuje na białym koniu. W latach pięćdziesiątych koń w Holandii nazywał się Bianca lub Majestueuzo. W latach 70. nazywano go Sasmona. Od 1990 roku koń nosił imię Amerigo. Na tym koniu jeździł Mikołaj w czasach, gdy moje dzieci wierzyły w świętego i gdy ja poznawałam niderlandzkie tradycje. Muszę przyznać, że bardzo się zdziwiłam, gdy kilka lat temu dowiedziałam się, że Amerigo przechodzi na zasłużoną emeryturę. W 2019 roku jego miejsce zastąpił kolejny koń o imieniu Ozosnel.

Jeśli mowa o mikołajkowych tradycjach to koniecznie muszę wspomnieć o pepernoten, czyli o ciasteczkach w kształcie połowy kuleczki, które w swym składzie mają wiele przypraw korzennych, między innymi cynamon, gałkę muszkatołową, goździki, imbir, kardamon, anyż oraz biały pieprz. Tej ostatniej przyprawie ciasteczka zawdzięczają swoją nazwę, ponieważ w języku niderlandzkim pieprz to właśnie peper. Ciasteczka te każdego roku kupuję w sklepie, ale przyznam, że znacznie przyjemniejsze jest ich samodzielne pieczenie, szczególnie z powodu zapachu, który wtedy roznosi się po całym domu. Dla dzieci jest to również wspaniała zabawa. Te ciasteczka zawsze się udają.
Inną smaczną tradycją są czekoladowe litery. Według tradycji maluchy otrzymują czekoladowy inicjał swojego imienia.

Inna mikołajkową tradycją są surprises – to dodatek do prezentów. Najkrócej surprise można określić jako opakowanie prezentu, który z okazji tego święta komuś darujemy. Jednak nie jest to zwykłe opakowanie z papieru. Konieczne jest własnoręcznie wykonanie czegoś niezwykłego. Opakowanie zawsze coś przedstawia. Może to być na przykład dom, statek lub… wszystko, co przyjdzie na myśl. Widziałam opakowanie w kształcie komina, dużego cukierka, konia a nawet olbrzymiego puzzla.

To jednak nie wszystko. Jeśli mamy już prezent i zapakowaliśmy go w surprise, musimy jeszcze napisać wiersz. Tak, do prezentu dodaje się rymowany wiersz. W stworzonych strofach zazwyczaj mówi się o tym, że Mikołaj srodze namęczył się z prezentem dla, i tu imię obdarowywanej osoby, ponieważ…. Dlatego za każdym razem tego typu wiersze są bardzo osobiste i nierzadko przezabawnie. W wielu przypadkach surprise i wiersz są lepszymi podarunkami niż sam prezent.

Na koniec jako ciekawostkę na temat urodzin św. Mikołaja dodam, że w wielu miejscach na świecie obchodzone są 6 grudnia. W Holandii obchodzi się je w wigilię urodzin, czyli 5 grudnia. Warto dodać, że tak naprawdę 6 grudnia nie jest dniem urodzin a śmierci świętego, który zmarł w roku 342 lub 352. Niestety prawdziwa data urodzin nie jest znana. Dlatego przyjęło się świętowanie ich właśnie w grudniu. Ze względu na radosny i dziecięcy wydźwięk tego święta z czasem przyjęło się, że święci się urodziny i tak już zostało.
Od jutra w całej Holandii rozpoczną się przygotowania do świąt Bożego Narodzenia.


Widzimy się za tydzień... przy porannej kawie.

Agnieszka

05.12.2021 Niedziela.NL // fot. Shutterstock, Inc.

(as)