Pierwsza od 52 lat żałoba narodowa w Holandii

Archiwum

W Holandii nie ma tradycji ogłaszania ogólnokrajowych żałób, jednak śmierć 193 Holendrów w katastrofie zestrzelonego na Ukrainie samolotu, skłoniła rząd do ogłoszenia w środę 23 lipca 2014 r. pierwszej od ponad pół wieku żałoby narodowej.

Po raz ostatni żałobę narodową ogłoszono w Holandii w 1962 r., po śmierci księżniczki Wilhelminy, która od 1890 do abdykacji w 1948 r. była królową Holandii (bardzo lubianą i szanowaną). Później, mimo że zdarzało się, że np. w katastrofach lotniczych ginęło kilkudziesięciu czy ponad stu Holendrów, takich formy żałoby nie ogłaszano.

W związku ze wstrząsem, jaki wywołała w Holandii tragedia zestrzelonego samolotu, rząd premiera Marka Ruttego zdecydował się na tego rodzaju formę uczczenia pamięci o ofiarach. Na dzień żałoby wybrano środę 23 lipca – dzień, w którym do Eindhoven przylecieć powinny pierwsze samoloty z ciałami ofiar.

Mimo że do dramatu doszło sześć dni wcześniej, w czwartek 17 lipca, ze względu na utrudniony dostęp do miejsca tragedii (znajdującego się pod kontrolą prorosyjskich separatystów) dopiero po kilku dniach stało się możliwe przewiezienie ciał do kontrolowanego przez rząd ukraiński Doniecka. Następnie trafić powinny one do Eindhoven. W chwili pisania tego tekstu (środa 15.00) nie wiadomo jeszcze dokładnie, ile ciał udało się dotąd na miejscu tragedii odnaleźć i ile z nich dokładnie przyleci w środę do Holandii.

Środowa żałoba narodowa ma wiele wymiarów. Około godziny 16.00 (wtedy do Eindhoven dotrzeć powinien pierwszy samolot z ciałami ofiar) na lotnisku Schiphol (z którego wystartował lot MH17) oraz na innych holenderskich lotniska ruch lotniczy ma zostać wstrzymany. O 16.00 na Schiphol dojdzie do minuty ciszy. Przez cały dzień w sklepach na lotnisku nie będzie grała muzyka, a na tablicach informacyjnych pojawiać się będzie tekst z informacją o dramacie i z kondolencjami.

Także pociągi i autobusy mają zatrzymać się ok. 16.00 i również w nich pamięć ofiar uczci się minutą ciszy.

Flagi na budynkach rządowych, samorządowych i innych są opuszczone do połowy masztu. Również w sądach oraz wielu teatrach, kinach, sklepach czy parkach rozrywki dojdzie do minuty ciszy. Holenderska telewizja publiczna zrezygnowała w emisji programów rozrywkowych i reklam. Piłkarze zagrają z czarnymi opaskami na ramionach.

W kościołach organizowane są w środę wspólne modlitwy i spotkania, na których wspominać się będzie ofiary; o wiele częściej niż normalnie zabiją również kościelne dzwony. Także wiatraki – z których Holandia słynie – zatrzymają pracę, a ich śmigła ustawione zostaną w charakterystycznym żałobnym ustawieniu.

Żałoba widoczna jest też na ulicy. Przed wieloma domami i miejscami pracy ofiar tragedii składane są wciąż kwiaty i zapalane są znicze. W licznych holenderskich miastach, miasteczkach i wioskach zorganizowane zostaną pochody i marsze milczenia. W Amsterdamie początek takiego pochodu o godz. 20.00 na placu Dam.

W katastrofie samolotu lecącego z Amsterdamu do Kuala Lumpur zginęło 298 osób, w tym 193 obywateli Holandii. Samolot został najprawdopodobniej zestrzelony przez prorosyjskich separatystów kontrolujących wschodnią część Ukrainy.

(łk)