Holenderski rząd rozważa „mniejszą strefę Schengen”. M.in. bez Polski.

Archiwum '15

Koniec z brakiem kontroli paszportowej na granicach pomiędzy państwami UE i swobodnym przemieszczaniem się mieszkańców Unii po Europie? Władze Holandii rozmawiają z rządami czterech innych państw o ewentualnym powołaniu do życia „mini-Schengen”.

Przypomnijmy, traktat w Schengen to umowa gwarantująca obywatelom 22 państw UE (oraz 4 państw spoza Unii, takim jak np. Szwajcaria czy Norwegia) swobodę przemieszczania się po Starym Kontynencie. To m.in. dzięki „Schengen” nie musimy już dziś stać w kolejkach do kontroli paszportowej np. na granicy polsko-niemieckiej.

W związku z kryzysem związanym z napływem do Europy dużej liczby uchodźców, rząd holenderski rozpoczął rozmowy z czterema innymi krajami UE na temat ewentualnego powstania tzw. „mini-Schengen”. W rozmowach oprócz Holendrów biorą udział przedstawiciele władz Belgii, Luksemburga, Niemiec i Austrii, informują niderlandzkie media, m.in. dziennik „De Telegraaf”.

Gdyby kraje te porozumiały się co do tego pomysłu, mogłoby to oznaczać, że w ramach starego, wielkiego Schengen utworzyłyby one swoje własne „mini-Schengen” z kontrolami paszportowymi na granicach zewnętrznych tej nowej mniejszej strefy. Oznaczałoby to, że np. wjazd z Czech do Austrii czy Polski do Niemiec byłby utrudniony – znów trzeba by było czekać na kontrolę paszportową.

Według zwolenników takiego planu rozwiązanie to pomogłoby zatrzymać napływ uchodźców zmierzających głównie do najbogatszych państw UE, takich właśnie jak Niemcy, Holandia czy Austria. Pomysł ten liczyć może na wsparcie części elit politycznych w tych krajach. W Holandii popiera go m.in. Halbe Zijlstra, szef największego klubu parlamentarnego w holenderskim parlamencie (VVD). To właśnie członkiem VVD jest premier Holandii, Mark Rutte.

- Ten pomysł może liczyć na nasze wsparcie. Napływ [uchodźców] jest tak duży, że trzeba stosować nadzwyczajne metody – powiedział Zijlstra w rozmowie z holenderską telewizją publiczną NOS.

Na zarzut, że powstanie „mini-Schengen” byłoby sprzeczne z obecnym prawem unijnym, polityk odpowiedział, że inne kraje Unii obecnie też nie przestrzegają wspólnotowego prawa, jeśli chodzi o kwestię uchodźców.

– W takiej sytuacji musimy w Holandii powiedzieć: fajnie, że mamy takie [unijne] zasady, ale nie może być tak, że będziemy jedynymi, którzy się do nich stosują – powiedział Zijlstra.

Droga do powstania „mini-Schengen” jest jednak długa i trudna. Niderlandzkie media informują, że Niemcy co prawda uczestniczą w rozmowach na ten temat, ale nie są wielkimi entuzjastami tego pomysłu. Także w samym holenderskim rządzie, który jest rządem koalicyjnym, zdania są podzielone. Minister spraw zagranicznych Bert Koenders z koalicyjnej Partii Pracy PvdA jest raczej zwolennikiem umacniania już istniejącej strefy Schengen (i jej granic), a nie tworzenia nowej, mniejszej strefy.

Poza tym „mini-Schengen” miałoby być jedynie częścią większego planu, w ramach którego w krajach graniczących z „mini-Schengen” powstać miałyby ośrodki dla uchodźców, których nie wpuszczono by do nowej strefy. Wymagałoby to jednak współpracy ze strony państw „na obrzeżach mini-Schengen”, a trudno się spodziewać, by się one na to zgodziły po tym, gdy kraje „mini-Schengen” wprowadziłyby dla obywateli z państw spoza "mini-Schengen" kontrole paszportowe, zostawiając właśnie te kraje z problemem uchodźców.

Sam fakt, że rządy pięciu państw Europy Zachodniej na poważnie rozmawiają o pomyśle „ograniczenia Schengen” pokazuje jednak, że obecny kryzys związany z napływem uchodźców do Europy stopniowo przekształca się również w kryzys wewnętrzny samej Unii. Z jednej strony państwa Europy Środkowej i Wschodniej, w tym nowy polski rząd, sprzeciwiają się automatycznemu „podziałowi” uchodźców pomiędzy poszczególne państwa UE; z drugiej strony bogatsze kraje zachodu UE – w których mieszka i pracuje m.in. wielu Polaków – rozważają „mini-Schengen”, które utrudniłoby podróżowanie np. pomiędzy Polską a Niemcami czy Holandią.

W przypadku gdyby plan „mini-Schengen” okazałby się nie do zrealizowania, holenderski rząd rozważa również inne rozwiązanie, mające ograniczyć napływ uchodźców. Chodzi o tzw. „asielquotum”, czyli ustalenie maksymalnej liczby uchodźców, których Holandia w danym okresie byłaby w stanie przyjąć. Po tym, gdy np. roczne maksimum zostałoby osiągnięte, Holandia nie wpuszczałaby do ośrodków dla uchodźców na terenie Holandii żadnych nowych osób, opisuje portal nu.nl.   

19.11.2015 ŁK Niedziela.NL