Holandia: Zdjęcia z Auschwitz zbyt szokujące, aby pokazać je na wystawie w Muzeum Holocaustu

Archiwum '19

Zdjęcia przedstawiające Żydów wysłanych do komory gazowej oraz spalone ciała w obozie koncentracyjnym Auschwitz prawdopodobnie nie zostaną pokazane na wystawie w nowo powstałym Narodowym Muzeum Holocaustu w Amsterdamie, ponieważ uznano, że są „zbyt szokujące”. Kuratorzy gościnni wystawy opowiadają się za włączeniem zdjęć do ekspozycji, ale sprzeciwiała się temu dyrekcja placówki. O sprawie donosi dziennik Volkskrant.

Kontrowersyjne zdjęcia greckiego więźnia
Zdjęcia zostały zrobione przez greckiego więźnia obozu koncentracyjnego, Alberto Errera, który wykonując je ryzykował własnym życiem. Mężczyzna następnie przemycił fotografie w tubce pasty do zębów. Ich wartość jest ogromna - są to jedyne zdjęcia, na których widać faktyczną zagładę narodu żydowskiego. Chodzi dokładniej o cztery fotografie, na których uwieczniono nagie kobiety w drodze do komór gazowych, a także stosy spalonych ciał.

„Te zdjęcia to wołanie do świata, który musi zobaczyć okrutne zbrodnie”
Z tego powodu wydaje się jasne, że zdjęcia powinny stać się częścią bądź nawet punktem kulminacyjnym i podsumowaniem wystawy fotograficznej, która opowiada historię Holocaustu – przekazali kuratorzy gościnni wystawy pt. „The Jewish Persecution in Photos”, Erik Somers oraz René Kok. „Pokazujemy jak od 1940 roku postępowało społeczne wykluczenie Żydów, jak stopniowo pogłębiały się prześladowania, aż w końcu rozpoczęto zagładę narodu. Bez względu na to, jak bardzo szokujące są odnalezione zdjęcia, muszą zostać pokazane na wystawie jako ostateczna konsekwencja Holocaustu”. Poza tym, zdaniem Somersa, który zajmuje się badaniami nad zagładą i ludobójstwem w instytucie NIOD, zdjęcia „były zawołaniem do świata zewnętrznego, który miał zobaczyć, że w Auschwitz popełniano ohydne zbrodnie. Nie można tego zignorować”.

Dyrekcja przeciwko: „mała wartość edukacyjna, zdjęcia zbyt szokujące”
W rozmowie z holenderską gazetą, dyrektor amsterdamskiej Dzielnicy Kultury Żydowskiej (Hollandse Schouwburg), Emile Schrijver, powiedział że poza wątpliwościami co do wartości edukacyjnej przerażających zdjęć, należy pamiętać o tym, że są one już pokazywane w Hollandse Schouwburg, czyli placówce ulokowanej tuż naprzeciwko Muzeum Holocaustu. „Absurdem byłoby dołączenie do nowej wystawy zdjęć greckiego więźnia przedstawiających greckie ofiary eksterminacji, kiedy można je zobaczyć po drugiej stronie ulicy” - mówił Schrijver.

Obecnie prowadzone są badania nad reakcjami gości odwiedzających placówkę i konfrontujących się z obrazami okrucieństwa. Schrijver uważa również, że włączenie tych fotografii do wystawy nie jest uzasadnione, ponieważ ekspozycja ma dotyczyć zagłady holenderskich Żydów, a nie greckich. „Wystawa ostatecznie ma koncentrować się na prześladowaniach Żydów w Holandii” - przekazał. Poza tym pojawiły się obawy dotyczące kwestii etycznych oraz religijnych (pokazanie zbezczeszczonych ciał zmarłych). Ponieważ Narodowe Muzeum Holocaustu będzie placówką, która z pewnością przyciągnie dużą grupę odwiedzających, uznano też, że wspomniane zdjęcia mogą być zbyt wstrząsające dla gości.

Dla Holendrów zbyt szokujące, dla Niemców i internautów – już nie
Zdjęcia autorstwa Errera nie zostaną usunięte, a jedynie zakryte. Powodem takiej decyzji jest fakt, że wystawa pojedzie również do Berlina, gdzie od 29. października będzie można oglądać ją na obszarze Topografii Terroru. „Zdjęcia zostaną tam oczywiście pokazane. Niemcy z pewnością byliby przeciwni usunięciu ich z wystawy” - przekazał Somers. Inną kwestią jest fakt, że już obecnie zdjęcia są dostępne w Internecie i może je zobaczyć każda, zainteresowana tematem osoba. Znajdują się tutaj: commons.wikimedia.org

Losy autora zdjęć
Errera pracował dla specjalnego oddziału Sonderkommando, w ramach którego grupa więźniów była zmuszana do pracy w komorach gazowych oraz wokół nich. Nie wiadomo, jak Errera zdobył w obozie koncentracyjnym aparat fotograficzny. Zdjęcia wykonał w 1944 roku z narażeniem swojego życia. Nie przeżył obozu zagłady – został pobity na śmierć przez żołnierza SS.

Szacuje się, że ok. 1,3 miliona osób zostało deportowanych do Auschwitz. W obozie zginęło ponad 1,1 miliona ludzi, większość w komorach gazowych.

23.04.2019 KK Niedziela.NL