Niderlandzki świat skrzatów

Archiwum '18

Ciepłe myśli na niedzielę, czyli cykliczne spotkania przy porannej kawie

Dzisiaj przy naszej niedzielnej kawie poruszę bardzo bajkowy temat… a może nie do końca bajkowy? Chciałabym porozmawiać o krasnoludkach a przecież nie wiadomo, tak do końca, czy to tylko historie dla najmłodszych, czy też nie kryje się w nich odrobina prawdy. Osobiście podejrzewam, że w moim domu mieszka ich kilka i zazwyczaj robią w nim spory bałagan. Dlatego dziś postanowiłam przybliżyć Państwu ich życie, opowiadając o jednej z moich ulubionych niderlandzkich książek dla dzieci, choć nie tylko, a mianowicie o „ Leven en werken van de Kabouter” (wydanie polskie pt. „Skrzaty”) autorstwa Riena Poortvlieta i Wila Huygena. Wydaje mi się jednak, że dla tej książki odpowiedniejszy byłby tytuł - „Encyklopedia skrzatów”.  Ponieważ zawiera naprawdę dużo informacji o życiu krasnali a ponadto jest nieprawdopodobnie pięknie ilustrowana.

Książka ma dwóch autorów, gdyż pierwszy z panów odpowiada za stronę graficzną a drugi za tekst. Obaj wykonali wspaniałą pracę tworząc jedyną w swoim rodzaju encyklopedię. Wspomnę tylko kilka słów o autorach. Rien Poortvliet urodził się w Schiedamie 7 sierpnia 1932 roku a zmarł w Soest 15 września 1995. Był ilustratorem, rysownikiem i malarzem. Najbardziej znany jest jako ilustrator przeróżnych książek dla dzieci. Dzięki ilustracjom skrzatów zyskał światową sławę. Książka „De Kabouter” została przetłumaczona na wiele języków, w tym również na język polski.   

W Holandii prace artysty można podziwiać w muzeum jego imienia. Ja niestety jeszcze tam nie byłam, ale z pewnością się wybiorę. Samo miejsce jest niezwykłe. Muzeum  mieści się w XIX- wiecznej farmie na holenderskiej wysepce Tiengemeten. Wysepka ta znajduje się w prowincji Holandia Południowa, ma powierzchnię 7 km długości i 2 km szerokości. Koniecznie muszę to zobaczyć.

Prace Poortvlieta w Holandii są tak popularne, że można je znaleźć na wielu przedmiotach codziennego użytku, znajdują się na kubkach, szklankach i talerzykach. Na kuchennych fartuchach, rękawicach i ręcznikach. Dzieci mogą je kolorować w książeczkach a miłośnicy ogrodnictwa stawiać między grządkami. A jeśli ktoś nie lubi krasnali (choć to chyba niemożliwe) artysta zilustrował równie pięknie książki o zwierzętach.

Wracając do autorów książki o krasnalach, drugi z nich w niepowtarzalny sposób opisał ich historię. Willibrord Joseph Huygen urodził się w Amersfoort 23 czerwca 1922 roku a zmarł 14 stycznia 2009 roku w Bilthoven. Był lekarzem oraz autorem książek, najbardziej znanym właśnie z opowieści o skrzatach.

Książka o skrzatach, jest rodzajem encyklopedii, pisanej w stylu quasi-naukowym i  przybliżającej ludziom życie tych małych stworzonek. Niezwykle przydatna jest załączona do książki mapa, na której widać, gdzie na świecie występują krasnale. Przyglądając się jej uważnie, można dostrzec, że w Polsce najwięcej skrzatów mieszka w Sudetach. Natomiast w Holandii wyjątkowo upodobały sobie prowincję Gelderland.

Skrzaty mieszkają w różnych miejscach na ziemi, z tego powodu te, żyjące na wsi dzieli się na mieszkające na farmach i w młynach. W miastach mieszkają skrzaty domowe i ogrodowe. Natomiast te mieszkające w pobliżu morza, zwane są skrzatami wydmowymi. Największą grupę stanowią jednak skrzaty leśne.
W książce znajduje się mnóstwo informacji na temat wyglądu skrzatów, ich anatomii,  zwyczajów, historii a nawet prehistorii. Z książki dowiedzieć się można, że skrzaty żyją 400 lat i że przeciętny skrzat leśny ma 15 cm wzrostu, mężczyzna waży 300 gram a kobieta od 250 do 275 gram. Autorzy w szczegółach przybliżają wygląd wnętrza domów skrzatów. Małe istotki lubią czasem zapalić fajkę (taką specjalną, którą opiera się o ziemię) i napić się czegoś mocniejszego.

W encyklopedii znajduje się cały rozdział poświęcony chorobom skrzatów i jakie lekarstwa na dane dolegliwości są dla nich najlepsze.

Czy wiedzą Państwo, dlaczego, gdy w zimie w lesie, na ziemi leży śnieg, nigdy nie widać śladów skrzatów. Okazuje się, że te małe istotki znalazły na to sposób. Zakładają na buciki specjalne nakładki, które w śniegu odbijają ślady stópek ptaków. Te i inne wyjątkowe fakty i o krasnalach można poznać czytając książki Poortvlieta i Huygena a jest ich kilka.

Swoją drogą książki te są wspaniałym prezentem pod choinkę.

Widzimy się za tydzień ... przy porannej kawie.

09.12.2018 Agnieszka Steur, Niedziela.NL