Premier Rutte: Holandia powiedziała „stop” niewłaściwemu populizmowi

Archiwum '17

Według wstępnych prognoz w środowych wyborach parlamentarnych w Holandii zwyciężyło VVD premiera Marka Rutte. Antyislamskie ugrupowanie PVV Geerta Wildersa uzyskało ok. 12-13% głosów, a lewicowa Partia Pracy zaliczyła najgorszy wynik w historii.

Zagraniczne media informując o wyborach w Holandii często skupiały się na tym, czy po Brexicie i zwycięstwie Trumpa, także w Holandii zwycięży opcja przez wielu uznawana za populistyczną – czyli antyislamskie, antyimigranckie i antyeuropejskie PVV. Jeśli wierzyć wstępnym prognozom (z ok. godz. 0.30 w nocy), PVV uzyskało jedynie ok. 12-13% i wyraźnie przegrało z liberalnym VVD premiera Rutte, które zdobyło ok. 20% i pozostanie największą partią.

- Po Brexicie i wyborach w Stanach Zjednoczonych powiedzieliśmy „stop” niewłaściwemu populizmowi – cieszył się Mark Rutte, świętujący zwycięstwo wyborcze. 

Wszystko wskazuje na to, że holenderska scena polityczna będzie po 15 marca jeszcze bardziej rozdrobniona niż to było dotychczas. W Holandii nie ma progu wyborczego, a głosy przeliczane są całkowicie proporcjonalnie, co oznacza, że wystarczy uzyskać jedynie ok. 0,7% poparcia, by zdobyć jeden mandat w Tweede Kamer. Według wstępnych prognoz do holenderskiego sejmu (Tweede Kamer) wejdzie być może aż 13 partii, a sześć największych z nich uzyskało wyniki w przedziale 9-20%. Przyszła koalicja rządowa składać będzie się musiała z co najmniej czterech, a kto wie, może nawet pięciu partii.

W dobrych humorach byli w środę wieczorem również politycy i sympatycy chadeckiego CDA oraz proeuropejskiego, centrowego D66. Oba ugrupowania uzyskały po około 12-13%, co oznacza wyraźnie lepsze wyniki niż w wyborach w 2012 roku.

Na lewicy doszło do olbrzymich zmian. Główne lewicowe ugrupowanie, socjaldemokratyczna Partia Pracy PvdA, uzyskała najgorszy rezultat w swojej ponad siedemdziesięcioletniej historii. Wstępne prognozy dają PvdA jedynie ok. 6% głosów, czyli cztery razy mniej niż w 2012 r. Z kolei Zielona Lewica (GroenLinks) uzyskała najlepszy wynik od powstania tej partii w 1990 roku. GroenLinks pod wodzą nowego, młodego lidera Jesse Klavera, uzyskało około 10-11%. Także Parta na rzecz Zwierząt PvdD wypadła dobrze i zdobyła ponad 3% - czyli dwa razy więcej niż w poprzednich wyborach. Socjaliści uzyskali wynik podobny do tego z poprzednich wyborów – około 10%. 

PVV wyborów co prawda nie wygrało, ale wynik jaki uzyskała partia Geerta Wildersa także jest lepszy niż cztery lata temu. W 2012 roku PVV zdobyło 10%, teraz prognozy mówią o 12-13% głosów. Ponieważ jednak wszystkie pozostałe duże partie wykluczają współpracę z PVV, szanse na to, że ugrupowanie to wejdzie do rządu i będzie mieć realny wpływ na to, w których kierunku podąży Holandia w najbliższych czterech latach, są znikome.

Według wstępnych prognoz do holenderskiego sejmu wejdą też dwa nowe ugrupowania. Skupiające głównie wyborców tureckiego i marokańskiego pochodzenia Denk uzyskało ok. 2% głosów, a antyeuropejskie FvD, domagające się większej liczby referendów, około 1-2%.

Kto jednak będzie rządzić Holandią? To zdecyduje się w najbliższych tygodniach lub miesiącach. Ze względu na duże rozdrobnienie, negocjacje poprzedzające utworzenie nowego rządu mogą być długie i trudne.

Trudno jednak sobie wyobrazić, by premier Mark Rutte – którego partia uzyskała najlepszy wynik – stracił stanowisko. Większość holenderskich komentatorów politycznych uważa, że VVD premiera Rutte najprawdopodobniej porozumie się z chadeckim CDA i centrowym D66. Według prognoz te trzy partie będą mieć jednak za mało głosów, by uzyskać większość 76 mandatów w Tweede Kamer. Za prawdopodobny scenariusz uznaje się ten, w którym czwartą partią przyszłej koalicji rządowej zostanie Zielona Lewica. Możliwe są jednak i inne koalicje.

Frekwencja w środowych wyborach (według prognoz) wyniosła aż 81% i była najwyższa od dwudziestu lat. 

16.03.2017 ŁK Niedziela.NL